SCHEMAT ŻYWIENIA DZIECI W ŻŁOBKU MIEJSKIM W CHOJNOWIE
ŚNIADANIE:
Minimum 3 razy w tygodniu zupa mleczna z owocami i zbożami: owsianki, jaglanki, kleiki, kaszki. Nie podajemy dzieciom rafinowanych płatków zbożowych. Takie ,,gotowe" słodkie płatki nie wnoszą żadnych wartości odżywczych do diety dziecka.
Zupy mleczne, kaszki na mleku krowim oraz modyfikowanym, następnym.
Od czasu do czasu kaszki gotowe bez cukru na bazie mleka modyfikowanego
Dzieci z alergią na białka mleka krowiego otrzymują zupy na bazie napoju roślinnego.
Nie podajemy sklepowych owocowych jogurtów z uwagi na dużą zawartość dodanych w nich cukrów i małą zawartość owoców. Taki sklepowy jogurt 150 g to zazwyczaj łyżka owoców i 4-5 łyżeczek cukru + zbędne dodatki w formie aromatów i barwników. Podajemy jogurty naturalne z dodatkiem prawdziwych owoców (jogurt z gruszką, bananem, jabłkiem i cynamonem; itp.)
Pieczywo (o krótkim składzie, różnorodne)
Masło extra jako podstawowe smarowidło do kanapek
Herbata owocowa BEZ CUKRU jako ciepły napój do śniadania
Dostęp do wody mineralnej niskozmineralizowanej, źródlanej każdego dnia
1-2 razy w tygodniu potrawy z jaj (jajecznica, jaja na twardo, pasty, omlety).
Warzywa 5 razy w tygodniu jako dodatek do kanapek, pasty (kierujemy się sezonowością! Nie podajemy zimą ogórków szklarniowych czy importowanych pomidorów a w zamian pieczone buraczki czy kiszone ogórki)
stosujemy metodę oswajania z warzywami – małe ilości do większości śniadań
Zamiast wędlin sklepowych pieczone mięsa w ziołach 1-2 razy na tydzień ( nie podajemy dzieciom wędlin ze sklepu – to produkty bardzo przetworzone i produkowane z dużym udziałem konserwantów nasilających alergię, działających niekorzystnie na odporność, układ hormonalny i nerwowy, uszkadzających śluzówkę żołądka i jelit)
Pasty z mięsa/ryb raz na jakiś czas (robione w żłobku) i tylko z gotowanych i pieczonych kawałków mięsa/ryby + warzywa
Od czasu do czasu przygotowujemy pasztet – pieczony, bez zbędnych dodatków.
Parówki z mięsa bez fosforanów, azotanu sodu – skład to tylko mięso i przyprawy ( takie produkty dość rzadko – (duża zawartość soli), ale mogą znaleźć się już w menu dziecka powyżej 1 roku życia.
Ser twarogowy 1-2 razy w tygodniu (tłusty lub półtłusty) – w formie pasty na słodko (owoce) lub z warzywami, jako nadzienie do naleśników, itp
Ser żółty 1 raz na tydzień ( bez konserwantów, np. bez azotynu sodu, który uszkadza śluzówkę żołądka i nasila objawy alergiczne u dziecka)
Dżem bez dodatkowych substancji słodzących i regionalny miód jako dodatek do kanapek lub zup mlecznych, koktajli – 1-2 razy w tygodniu
3-5 razy w tygodniu dodatek owoców do śniadań ( zupy mleczne, koktajle; cząstki owoców, surówki)
Woda źródlana/niskozmineralizowana wg potrzeb i ochoty dziecka
Czekoladowe kremy, masło czekoladowe – przygotowujemy takie pasty z bio daktyli, dojrzałych bananów i prawdziwego kakao - raz na jakiś czas (rzadko)
II ŚNIADANIE:
Na drugi posiłek w żłobku dzieci dostają zupę. Nie podajemy zup czystych z uwagi na to, że to ma być zbilansowany posiłek, poza tym w zupie najczęściej j do diety dziecka można przemycić wiele cennych składników z warzyw, kasz i mięsa.
3-5 razy w tygodniu zupy na wywarach warzywnych
1 raz na tydzień/dwa zupa na mięsie (wołowina/drób) – rosołek lub pomidorowa
Zupy zawsze są bogatowarzywne:
Sezon zimowy: warzywa korzeniowe i mrożonki
Sezon letni: korzeniowe i sezonowe ( wtedy unikamy mrożonek)
Dodatek do zup stanowią 2-3 razy kasza lub ryż; natomiast 1-3 razy w tygodniu ziemniaki
Zabielanie; zagęszczanie i wzbogacanie w kaloryczność i wartość odżywczą:
- mleko, naturalna śmietana
- nie stosujemy zasmażek
- nie stosujemy kostek rosołowych,fixów, wegety.
- oliwa, olej lub masło jako dodatek do zup zwiększających walory smakowe i odżywcze zup
- jeśli zupa na mięsie nie dodajemy dodatkowo tłuszczu
Doprawianie:
- sól w małych ilościach
- przyprawy ziołowe, czosnek, cebula i zielenina (natka, koperek, szczypiorek)
- smak zupy generują obecne w niej warzywa, a nie sól!!!
OBIAD:
Jest zawsze jednodaniowy.
Mięsa:
- wołowina/ wieprzowina gotowana w sosie, duszona w wodzie
- białe mięso 1-2 razy w tygodniu (najczęściej indyk) – gotowane, pieczone, duszone w wodzie
- 1-2 razy w tygodniu ryba morska – parowana, pieczona, duszona w sosie
NIE SMAŻYMY !!!
Potrawy mięsne/rybne nie smażymy na tłuszczu. Podawane są w formie pieczenia, gotowania i parowania.
Sosy przygotowywane są bez fixów, kostek i wzmacniaczy smaku. Z naturalnych produktów i zabielane śmietaną lub mlekiem. Doprawiane na końcu ( mała ilość soli, zioła, zielenina)
Zawsze akcent świeżej surówki (nawet jeśli jest sos warzywny czy parowane warzywa)
Potrawy jarskie serwowane są 2-3 razy w tygodniu
Placuszki/racuchy/naleśniki (potrawy tego typu – przygotowuje się techniką smażenia nie częściej niż raz w tygodniu
Raz na kilka tygodni serwuje się dzieciom kotlety warzywne przygotowane techniką smażenia i pieczenia.
Warzywa w postaci gotowanej przygotowuje się metodą parowania. Zawsze podaje się je z dodatkiem oleju/oliwy czy masła ( żeby zwiększyć przyswajalność prowitaminy A tak ważnej w okresie intensywnego wzrostu )
Świeże warzywa częściej niż owoce są nieodłącznym dodatkiem do obiadu
Woda jako główny napój podawany do obiadu (podaje się ją po lub przed posiłkiem nigdy w trakcie)
DESER:
Podwieczorek uzależniony jest od dnia, bo zazwyczaj bilansuje całodzienny jadłospis kalorycznie i jakościowo:
- uzupełnia dietę w wapń (jogurty, serki i mleko w formie koktajli; musów, itp)
- uzupełnia dietę w węglowodany: owoce, kompoty, kisiele; pieczywo; owocowe batony, itp
- czasami w niektóre witaminy ( surówki)
Co najczęściej w menu deserów:
- owoce;
- podajemy chrupki kukurydziane, wafle zbożowe; pszenne itp. (źródło węglowodanów złożonych)
- od czasu do czasu podaje się biszkopty, herbatniki (prosty skład, bez tłuszczów utwardzonych)
- wypieka się ciasta ( na bazie masła/oleju, a nie margaryn) – od czasu do czasu (dość rzadko)
- domowe gofry (rzadko)
- domowej roboty budynie i kisiele
- domowe kompoty bez dosładzania
-jogurty naturalne, z dodatkiem owoców, serki, paluchy serowe
JAKA POWINNA BYĆ DIETA MAŁEGO DZIECKA?
UROZMAICONA ! SEZONOWA! LEKKA! MAŁO PRZETWORZONA!
W kilku zdaniach … stawiajmy przede wszystkim na proste produkty, o krótkim składzie, bez zbędnych dodatków. Zachęcajmy do warzyw, uczmy picia wody, wyrabiajmy nawyk bycia aktywnym na powietrzu każdego dnia, ograniczajmy dostęp do mediów i pamiętajmy o podawaniu dziecku witaminy D wg zaleceń lekarza – ma ogromne znaczenie - reguluje i wpływa niemal na wszystko co dzieje się w organizmie.
NASZA PLACÓWKA SKIEROWANA JEST NA KSZTAŁTOWANIE PRAWIDŁOWYCH NAWYKÓW DZIECI I UŚWIADAMIANIE RODZICÓW O OGROMNEJ ROLI I WARTOŚCI PRAWIDŁOWEGO ŻYWIENIA DZIECKA W JEGO PIERWSZYCH 1000 DNI ŻYCIA
Uroda Małgorzata
Specjalista do spraw żywienia dzieci
